ماهنامه «نماینده» - گفتگوی ما با دکتر عباس مقتدایی، نماینده سابق مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی و عضو سابق کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، حول  محور اهمیت وزارت علوم برای دولت دوازدهم و عملکرد دولت یازدهم در این وزارتخانه مهم است.

گفتگو با او قبل از معرفی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به مجلس شورای اسلامی انجام  و در نخستین شماره ماهنامه«نماینده»، منتشر شد.

آنچه پیش رو دارید گفتگو با این نماینده ادوار مجلس است:

* مهم بودن وزارت علوم برای اصلاح طلبان و دولت متبوعشان، دولت آقای روحانی برای چیست؟

در ابتدای دولت یازدهم اختلافاتی که میان مجلس شورای اسلامی و کمیسیون های تخصصی آن و دولت پدید آمد، عمدتا ناشی از این بحث بود که افرادی که نگرش های سیاسی و خط مشی های رفتار حزبی و جناحی دارند، نباید مسئولیت امور را در دست بگیرند.   در این روند اختلاف میان دولت و مجلس هم تا مدت ها ادامه داشت.

به نظر می رسد دولت دوازدهم با کسب تجربه از مجموعه اقدامات خود در دوره قبل، و البته با شناخت عمیق تری که پیدا کرده است این بار باید از پدید آمدن چنین کشمکش هایی برای انتخاب وزیر علوم جلوگیری کند، به ویژه که در مقاطعی شاهد کاهش سرعت رشد علمی ایران هم بوده ایم و امروز ظرفیت قوی تری وجود دارد تا بتوانیم بخشی از عقب افتادگی ها را جبران کنیم. لازمه این امر این است که دولت و مخصوصا شخص آقای رئیس جمهور با تمام توان به دنبال شتاب بخشیدن به قدرت علمی ایران باشند.

امروز دانشگاه های ما در ارتباطات علمی خوب با دنیای پیرامونی، ظرفیت های نیروی انسانی در داخل کشور، امکانات و شرایطی که در سالیان گذشته مهیا شده است، خودباوری علمی که ایرانیان و محققان و پژوهشگران آن به دست آورده اند، زمینه ساز مرحله قوی تری خواهد بود. بنابراین معرفی وزیر علوم باید عرصه شایسته سالاری باشد، به تنش های سیاسی کشور خاتمه دهد و امانع کاهش سرعت علمی کشور شود.

می بایست فردی به عنوان وزیر علوم معرفی شود که پژوهشگران، محققان، دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی احساس کنند که کارآمدترین فرد برای پیشرفت ایران معرفی شده است. اگر بی دقتی شود مجموعه های علمی کشور ممکن است دلسرد شوند. الان موقع آن است که آقای رئیس جمهور جلوی دلسردی محققان و پژوهشگران و اساتید دانشگاه را بگیرد. عملا فرصتی در اختیار رئیس جمهور است که نشان دهد که علم و فناوری و پیشرفت برای او اولویت اول است و سیاست زدگی و ایجاد محیط های حزبی و محدود از راهبردهای او نیست.

* عملکر وزارت علوم در دولت یازدهم را چطور ارزیابی می کنید؟ این وزارت در این برهه چقدر توانست مطالبات علمی رهبری را در دانشگاه ها محقق کند؟

نباید اقدامات خوب صورت گرفته را نادیده بگیریم. تلاش های مفیدی انجام شد. مثلا گسترش تعدادی هرچند محدود برخی از رشته ها، تعمیق حوزه هایی از دیپلماسی علمی با سایر کشورهای جهان و مواردی از این دست که صورت گرفته است. اما واقعیت این است که در طراز نظام جمهوری اسلامی ایران در آستانه ورود به چهل سالگی خود آنگونه که باید و شاید اقدام نشده بود و همین امر سبب برخی نگرانی ها، دلخوری ها و بعضا انتقادات مقامات بلند پایه کشور هم شد. به اعتقاد بنده به جای آن که الان و در این فرصت نقاط منفی را برجسته کنیم، باید همه و از جمله مجلس شورای اسلامی  به مجموعه دولت و شخص رئیس جمهور کمک کنند تا بهترین و شایسته ترین گزینه ای که می تواند شتاب علمی و تجمیع ظرفیت ها و حرکت های فزاینده را محقق کند، وزارت علوم را به دست گیرد.

* آقای روحانی چهارسال پیش نتوانست به سادگی برای وزارت علوم از مجلس رأی اعتماد بگیرد و در معرفی وزرای دولت دوازدهم به مجلس شورای اسلامی، برای این وزارتخانه به جای وزیر، به معرفی سرپرست بسنده کرد. تحلیل شما در این خصوص چیست؟

بخشی از سوال شما را باید شخص آقای رئیس جمهور پاسخ  دهد ولی من معتقدم ایشان با شناختی که از فضای علمی و سیاسی کشور پیدا کرده است به دنبال ایجاد تنش نخواهد بود و مجلس شورای اسلامی هم به نظر می رسد که به دنبال همراهی و همکاری با رئیس جمهور است. ما آرزویمان این است که رئیس جمهور انتخاب وزیر را به عنوان یک فرصت برای کشور نگاه کند نه چالش. اگر این اتفاق بیفتد و فردی علمی که سابقه ای درخشان و روشن و اهل کار و نه اهل اقدامات سیاست زده است بیاید و در عین حال نشاط سیاسی را در دانشگاه ها مدنظر داشته باشد، به نفع جامعه است. آقای رئیس جمهور باید اینک میان ایجاد چالش و ایجاد شتاب علمی یکی را انتخاب کند، آرزوی ما این است که شتاب علمی و هم افزایی علمی با اقدام رئیس جمهور محقق شود.